Not; Buradaki bilgiler 2017 Apimondi daki yetkili kişilerin açıklamaları, özellikle arıcılık konusunda etkin olan yabancı işletim sitelerinden yaptırdığım tercüme ve yakın ustalarımdan öğrendiğim bilgiler doğrultusunda edindiğim, tecrübelerimdir.
01.2022 – Amerikan Yavru Çürüklüğü (AYC) : Yabancı bilimsel sayfalarda yaptığım araştırmaya göre bu hastalık, Dünyada en yaygın tehlikeli arı hastalıklarının başında geliyor. Yaz / kış mevsiminde kovanda açlık çeken işçi arıların (nosema gibi, ama nosema değil) sindirim sisteminde oluşan bir bakteriden kaynaklandığı belirtilmektedir.
[Apimondia– Bu konuda açıklama yapan kişiye hastalığın nedenini sordum: Arının topraktan aldığı bir bakteriden dolayı, demişti! İki açıklamayıda birleştirdiğimizde ise! Açlık çeken arı (nektar – bal yok’ki), toprakta bir yiyecek aramasına başlıyor ve bakteriyi kapıyor.] Bu hastalığa yakalanan bakteriyi kapan bir tek arı; dışarıdan verilen şerbet ile hastalık mikrobunu, TÜM peteklere geçiriyor. Bakteri bulaşmış bu şerbetide, petek gözlerinde olan larvalara bal polen karışımı olarak verdiğinde mikrop, zamanla kapalı göz içerisindeki larvanın ölmesine neden oluyor. Ve geçen zaman içerisinde hasta arıda ölüyor. Dikkatinizi çekerim! Bu hastalık günlük, larva ve pupalara etki ediyor. Yetişkin arıya zararı olmuyor.
Arıda amerikan yavru çürüklüğü AYC Belirtisi ise: Arı şerbeti yemez, koloni aşırı derecede azalır, kapalı yavru SIR kapaklarının tam orta yerinde Petek Yavru sır kapaklarında küçük iğne deliği var ise, bu AYÇ hastalığıdır. Bu delikli yerlere kürdan vari bir çöp sokulup çekildiğinde ise, aşırı derecede pis kokan, sümüksü kahverenği bir sıvı sünerek çıkar.
2017 Apimondia – Konferansta – Hastalık nasıl yayılıyor diye sorduğumda ise? Ölen arıdan bulaşıyor/ bulaşmış oluyor, denmişti. A Kovan içi ve dışında bu arı ile temas eden diğer arılara, B Hastalıklı kovanın arıları veya peteklerinin başka kovanlara verilmesi ile C Kullandığımız arı ve arıcı malzemeleri ile D Kovanlar arası yapılan yağmacılık sebebi ile, olmaktadır.
AYÇ Temizliği ve tedavi şekli ise: Önce kapalı, açık yavrulu ve yavrusuz tüm ballı çitaları kovanlığın biraz uzağında yakıp, gömünüz (mecbursunuz). Hastalıklı ana dahil tüm arıların hepsini başka temiz bir kovana koyup, peteksiz olarak akşam vakti 5 km uzağa götürünüz. –başkasının kovanlarınada yakın olmasın– Hastalıklı ağaç kovanınızın içine pürümüz alevini tutup gezdirin. Diğer kullandığınız ağaç ve plastik kovanları arı ve arıcı malzemelerinizi 5 lt su + 1 lt çamaşır suyu ile yıkamanız şart.
Bu su ile yıkadığınız her şeyi, açık havada, güneş altında, kurutunuz. Değilse bu kokudan arılarınız ölür. Ertesi gün 4 lt şekerli şerbete, 50 gr AYÇ Terramycine hazırlayıp, akşam vakti 5 km uzaktaki arılarınızın yanına gidip kovan içindeki arıların üzerine fısfıs ile püskürtün. Bu işlemi her 3 günde bir akşam vakti ve 4 kere (12 gün) uygulayınız. İlk ilaçlı şerbeti verdiğinizden 2 gün sonrası, bu kovana hazır veya boş TEMİZ petek veriniz. Yalnız, şerbet vermeyin. 13 – 15 gün sonra tekrar eski yerine getiriniz. Unutmayın, bu kovanın arı, petek ve balında zehir var
Ayrıca ana maddesi (teferruatunı bilmiyorum, yabancı sitelerden aldım) AYÇ için Oksitetrasilin Tilosin tartratı veya Lincomycin hidroklorür olan ilaçlardan birini şerbet veya pudra şekeri ile karıştırıp veriniz. Yalnız bu ilaçlar bal sağımından enaz 35 gün öncesi verilmelidir
Apimondiadan: Amerikan Yavru Çürüklüğü AYÇ için Kekik Yağı ekstratının 10 ml kadarını şerbet ile karıştırıp fısfıs ile (aynı sürelerde) püskürtün. 3.2014
arılarda yavru atma ve kireç hastalığı nedir; Yavru atma olayı, Pupa devresinde olan beyaz, etli arının soğuktan ölüp, dışarıya diğer arılar tarafından atılmış şeklidir. Beyaz renkte kireçve bir parca siyah renk halini almış pupa ölümlerinede, Kireç Hastalığı denir. Larva açık, pupa kapalı gözlerde olur. Bu durum özellikle sonbahar, kış ve aylarında arının azlığı ve soğuk havanın etkisi ile bağlantılıdır.
İyi günlerde ana arı günlük atar. Günlükleri ve kapalı yavruları besleyecek ve koruyacak, genç arılardır. Ara ara oluşan soğuk ve rüzğar nedeni ile, petek alt bölmelerinde dolaşırken üşüyen tüm arılar, bir yerde toplanmaya başlar. Bu toplanmanın neticesinde yetişkin arının gezinmediği petek içindeki günlük, açık larva ve kapalı pupa ile, ağzı kapalı taze yavru arılar üşür ve ölür. Ölen larva, pupa ve arı şeklindeki yavrular yetişkin arılarca dışarıya atılır. arılarda yavru atma ve kireç hastalığına tavsiyem: Bahar aylarında, Uçuş deliği önünü önden tamamen kapatacak -yanlar açık- şekli ile uçuş tahtasına teneke kesip daima duracak şekli ile tutturunuz. Esen rüzgarı keser. 01.01.2011,,
Nosema neden olur; Nosema veya Nosemosis, ileri hallerde arının ölümüne neden olan, arıların orta bağırsağında gelişen bir parazit hastalığıdır. Nosema hastalığı nedenleri ancak laboratuvar ortamında tespit edilir. Bu hastalık özellikle kış mevsiminde olup ilk baharda soğuk ve uzun yağmurlu geçen aylarda bile görülür. Nedenleri olarak kovan içindeki nem ve bozuk beslenmeye dayanır. Hastalık, kovan içi ve diğer kovanlara diğer arılar, her türlü yiyecek, petek ve malzemeler nedeni ile taşınır.
Nosema Belirtileri: Koloni ve arı huzursuz, saldırgan olup, koloni düzgün gelişmez ve ölüm oranları yüksektir. Petekler, kovan içi ve dış yüzeylerinde çizgi halinde ishal pislikleri görülür. Hastalanan arı uçamaz, kovan önlerinde sürünür, felç olup, C biçimi kıvrılmış ve kanatları açık yayılmış olarak ölür. Nosemaya yakalanmış ana arı; huzursuz olup hareketi azalır. Petek üzerinde durmaz, düşer kovan içinde gezinir, günlük atmaz ve ölür. Ana arı ishal değil, kabız olur.
Nosemanın doğal tedavisi nane, papatya, fesleğen, çıngırak veya civan percemi otunu kaynatıp, suyunu şeker ile karıştırıp verebilirsiniz. Bu arada kovanlar çamaşır sodası veya pürümüz ile temizlenmeli, petekler atılmalıdır. Veya; Arılar protofil ( ot çayı) veya fumidil B antibiyotik verilerek tedavi edilir. Protofil, 1 lt şurup içine 17 ml olarak verilir.
Varroa : Varroa, arının ensesi diye tarif edebileceğimiz, başının arkasında siyah sert yer ile karın bölgesi üzerinde duran gezinen kestane şeklinde kahverengi renkli bombeli, bir toplu iğne başı kadar bir böcek.
Varroa ile mücadele, Bir kaç çeşitle yapılır. 2017 Apimondia sunumları ile araştırdığım sitelerden edindiğim bilgiler üzerine: Varroanın, arının vücudunda açtığı yaradan kan emmidiği ve yaranın daha fazla büyüyüp, arının başka yerlerinin tahrip olmasına neden olup. arılarda erken ölüme sebebiyet verdiği biliniyor. Asit cinsi ilaçların arı kovanlarına gaz/buhar olarak karton ve sıvı şekli ile verilmesinin sakıncaları, Apimondia da açıklanmıştır.
Varroa ile mücadelede Kovana dışarıdan buhar/gaz şekli verilen Oksalik ve formik asitlerin zararı; kovan içine karton üzerine akıtarak veya bir kap içinde sıvı olarak konulmasının, erken arı ölümlerine neden olacağı, özellikle belirtilmiştir. Neden? Bir şekilde buharlaşan asitlerin; Varroanın açtığı yaraya tesir ederek, arı vücudunda zehirlenmeye neden olması, kaçınılmaz olmaktadır. Bu açıklamayı, apimondiada yapmışlardı.
Duman türü amitraz ilaçlı kartonların, aşırı verilmediği müddetçe zararı yoktur. Bu yöntemi ise, her 3 güne bir, 7 sefer vermeniz daha etkili olur. Amitraz etkili ilaç alacağınızda, kutu üzerinde yazan miktarına bakarak, en fazla olanını (400 mg) alınız. yalnız Mayıs ayından sonra verilmesi sağlık acısından zararlıdır. Kurutulmuş yafa cinsi varroa için portakal kabuğunuda duman türü cinsi için uyguladığınız usulü uygulayınız. Portakal dumanını her daim verebilirsiniz. Yalnız her verdiğinizde uçuş deliğini, 15 dak. kapalı tutmanız, bu yöntemi ilk açıklayanların tembihidir.
Varroa için Esansiyel uçucu yağlar : Varroa için Timol esanslı kekik yağı, Mentol, Kafurun, Okaliptüs yağları. Bu yağlar eczane veya aktarlarda bulunur. Bu yağlar tehlikesizdir. Kokusu ağır olduğu için petek ve bala sirayet eder. Kekik yağı için uygulama şekli olarak; 15 C’ ve üzeri havalarda, 10 Çitalık kovana 5*10 ebadındaki kalın saman kağıtlı karton (veya ambalaj kartonu) üzerine, 2 mm yağı döküp çita boşluğu arasına denk gelecek şekilde yerleştirip, Örtü tahtası hemen kapatınız.
Veya yaptığın 5 lt şerbet içine enjektör ile 3 ml kadar kekik yağının karıştırılması yeterlidir. Yalnız bu miktarın hepsini kovanlara azar azar bölüştürmeniz ve her 3 güne bir 7 kere uygulamanız yerinde olacaktır. En temiz ve tehlikesiz şekli, daha önceden hazırlanılmış varroa için pudra şekerinin, çitaların arasından arıların üzerine bir şekilde tuzluk cinsi bir elek veya avuç içi ile dökülmesi ve yafa portakal kabuğu tütsüsü dür. Her vakit yapılabilir.
Varroa ile mücadelede Petek altının kesilmesi: Özellikle nisan ve mayıs aylarında her kovan içerisindeki ham 1 -2 çitanın en alt tel kısmına gelen bölümü kesilir, bu şekilde kovana yerleştirilir. Bu kısma arılar erkek gözü olacak şekli ile mum örerler. Varroa en çok erkek arı gözlerinde olur. Ama, erkek arıdan inip işçi arıların üstüne çıkarlar. Bu gözler sırlandığı zaman telin dibi ile kesilip atılır. 02.2018
Ayrıca; Arı Sağlığı ve Arı Hastalıklarının tedavisi hakkında. yazıma bakınız.
Varro ile mücadeleyi, 5 km mesafe içindeki başka arıcı yapmaz ise! Varroadan kurtuluş yok. 09.2021.
