Aralık 2025: Türkiye’de Deprem ve Oluşumu yönünden Türkiyenin, Ege Bölgesinde fay kırıklarının daha çok olduğu belirtiliyor. Ne var ki Anadolu deprem üreten değil, depreme maruz kalan ülkelerden biridir.
Buradaki anlatımlar; Yapılan bilimsel açıklamalara ve bu anlatımlara yaptığım benzetme ve yorumlara dayanmaktadır. Bu yazılarım daha öncesinde, Dünyada deprem başlıklı yazım içinde idi.
Japon deprem uzmanı Yoshinori Mariwaki -SputnikTr- Türkiyeyi etkileyen fay hattının; Endonezya dan başlayıp Çin Hindi, Hindistan, Afganistan ve İran üzerinden Türkiyeye ulaştığını kaydetti. Türkiye de deprem riskinin en az olduğu ilin Kırklareli, en tehlikeli ilin ise İstanbul olduğunu söyledi.
27 Ekim 2019 tarihli bir Hürriyet gazetesi sayfasından- Türkiyede deprem konulu bir konferansa katılan Japon inşaat mühendisi ve deprem uzmanı ise;
{{ – Türkiye Dünyada olası deprem sıralamasında 6. – Türkiye Depremde Ölümlü sonuç sıralamasında ise 3. derecede en fazla ölümlerin olduğu deprem kuşağı ve Ülkesidir.
Türkiyede birbirinden ayrı hareket eden 6 tane deprem fay plakası var. Bu plakalar ilk hareketi Himalaya’ lardan alıyor. Nepal ⇒ Gürcistan üzerinden bu plakalar tetikleniyor. Bu etki Kuzey Anadolu Tektonik plakası üzerinden ⇒ Ege Denizi dip Fay hattı ile birleşip, Yunanistan üzerinden İtalya ve İspanya’ya kadar gitmektedir.
Deprem şiddetinin 1 şiddetinde artması (5 ten 6 olmasının…) bilimsel sonuç olarak depreme etkisi (O ülkenin bulunduğu cografik konum ve O devlet ile halkının depreme hazırlık bilinci ile orantılı olarak) 10 ile 32 kat arasında değişiyor. </p></p>}}
Deprem fay hattı çizelgesini gösteren haritalara baktığımızda Anadoluyu Doğudan Batıya (DB) doğru geçen, aynı zamanda Van – Ankaranın kuzeyinden Yalovaya uzanan, Endonezya bağlantılı Tektonik fay hattı; Belirttiğim şehirlerden ülke toprağını, haritada görünür şekli ile ikiye bölmekte.
Yine bu hat üzerinde olan Elazığ şerimizden / Hatay yönüne uzanan Ortadoğu / Arabistan bağlantılı tektonik fay hatları arasında oluşmuş bir ‘çatal’ görüntüsü hakim. Ve bana göre bu çatal nedeni ile Anadolu topraklarımız üç parçalı deprem bölgesine sahip bulunmaktadır. Bu parçalar ise;
1. parça Kuzey Anadolu Van / Ankara/ Yalova Tektonik Fay Hattının kuzeyinde kalan Karadeniz Bölgesi ağırlıklı topraklarımız. 2. parça Ege ve Akdeniz bölgemizin tamamı ile İç Anadolu Bölgesi. 3. parçamız ise Hatay- Hakkari arasında kalan Güney Anadolu Bölgesi.
Hepsi; Asya / Avrupa /Afrika/ Ortadoğu Arabistan Tektonik plakaları üzerinden birbirine bağlantılı. Yukarıda isimlerini belirttiğim kıta üzerinde bulunan plakalarının birinde olan titreşim; bitişiğinde olan fayı ya titretecek! Yada karşı fay ve kıtanın direnci ile karşılaşacak. Tabiri caiz ise Türkiye toprakları, dört bir yandan ‘mengenede’ sıkıştırılmış durumdadır.
Ön bilgi: Deprem sonrası yeryüzündeki toprak şekillerinde çukur veya yükselti değişiminin görülmesi için depremin en az; 6,5 ve üzeri şiddetinde olması gerekmektedir. Livescience.com
Kahramanmaraş Depremi
Türkiye’de Deprem ve Oluşumuna acı örneklerden biri, 5 Şubat 2023 pz/pzt gecesi ve gündüzünde aynı şiddetle iki kere tekrarlayan Kahramanmaraş merkezli ile birlikte olan Hatay ve Gaziantep depremleridir.
Saat 04.¹⁷ de 7.8 şiddetinde olan deprem sonrası yapılan ilk açıklamada, gece olmasına rağmen her türlü kaybın az olduğu yönünde idi. Bundan 10 saat sonra 7,7 şiddetinde ikinci bir deprem oluyor. İşte büyük felaket bunda oluyor.
Ne var ki Bu iki deprem, bu üç şehirlerimizde farklı görüntülere sebep oluyor. Hatay’da K.maraş ile birlikte olan ilk olan depremde pist toprağı birikerek tepe şeklini almış. İkinci depremde ise pist, bu sefer iyiye bölünüyor ve arası açılıyor. Pist boyutunda uzama oluyor. Söylenen! Pistin Asi nehri bölgesinde yapılmış olması, riski büyütmüş.
Kahramanmaraşta iki kere deprem olmasının sebebi ile Hatay hava alanı pistinin iki kere şekil değiştirmesi ve Gaziantep’te çöküntü kanal oluşmasının nedenleri! Bana göre!
Benzetme yaptığım çatalı oluşturan çok yönlü Tektonik fayların 10 saat sonrası! Toprağın yerine oturması için tekrarlayan bildik ‘titreşmesinden’ öte! Fazlasıyla oluşan çoklu sıkışmanın verdiği rahatsızlık nedeni ile! toprak katmanlarının kendi içinde ‘rahatlama’ istemesi sonunda olan deprem nedeni ile İKİ KERE DEPREM OLDU.
Not; Bu yorumum! Alıntı, çalıntı, duyum olmayıp mantık üzerinden yaptığım görüşümdür.
Aynen! Şişirilmiş balonun, bir taraftan sıkıştırılma sonrası! Karşı taraftan Patlaması – yırtılması- ayrılması gibi. İki kere olan deprem, Kahramanmaraş iki kere yıkıma neden olurken! Hatay benzeri Gaziantep’te yıkım, büzüştürme ve ayrışma olmuş.
Yani iki ayrı zamanda ve/veya aynı zamanda! Kahramanmaraş, Gaziantep ve Hatay; Himalaya/ Afrika/ Akdeniz/ Arabistan Tektonik Fay Plakalarının çoklu veya tekli dayanım – salınma nedeni ile! Kırılma oluyor.
G.antep’in sadece bir bölgesinde, depremler sonunda çukur oluşmuş. 200 m genişliğinde, 30 m derinlikte ve yüzlerce metre uzunlukta Rift Vadisi türü çukur kanallar ortaya çıkmış. Burada çökme ve ayrışma meydana gelmiş.
Bilimsel Tespit; Özellikle Gaziantep bölgesinde oluşan çukur ve ayrışmanın etkisi ile ! Anadolu karasının 3 – 7 mt Ege/Akdeniz bölgesine kaymasının nedendir. 2010 Mecit ALBAYRAK